ارزش تشخیصی سنجش هموگلوبین به روش نواری در اهداکنندگان خون بر اساس دستورالعمل‌های استاندارد اجرایی سازمان انتقال خون ایران

  چکید ه   سابقه و هدف   سنجش هموگلوبین به روش نواری به عنوان یک وسیله تشخیصی ساده و کم هزینه‌ برای غربالگری اهداکنندگان از نظر کم خونی استفاده می‌شود. هدف از انجام این مطالعه، تعیین ارزش تشخیصی سنجش هموگلوبین به روش نواری در اهداکنندگان خون بر اساس دو دستورالعمل استاندارد اجرایی سازمان انتقال خون ایران بود.   مواد وروش‌ها   در این مطالعه مقطعی، 170 نفر از اهداکنندگان خون به طور تصادفی انتخاب شدند. میزان هموگلوبین خون مویرگی نوک انگشت آن‌ها به وسیله مقیاس رنگی WHO و نمونه خون وریدی آن‌ها به روش دستگاهی، اندازه‌گیری شد و حساسیت، ویژگی و موارد مردودی و قبولی کاذب اهداکنندگان در دو روش اجرایی استاندارد قدیمی که در آن معیار پذیرش اهداکننده بر اساس هموگلوبین بیش از g/dl 12 بود، با روش اجرایی استاندارد جدید که معیار پذیرش اهداکننده بر اساس هموگلوبین g/dl 14 یا بیشتر است، مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته‌ها توسط نرم‌افزار آماری 5/13 SPSS و آزمون paired t test تجزیه و تحلیل شدند.  �یافته‌ها   سنجش هموگلوبین با روش نواری، هموگلوبین فرد را g/dl 65/0 ± 32/0 کمتر از روش دستگاهی نشان داد(42/0-22/0= 95% CI )(001/0 p< ). حساسیت و ویژگی سنجش نواری هموگلوبین بر اساس دستورالعمل قدیمی به ترتیب 5/54 و 92 درصد و موارد مردودی کاذب اهداکنندگان 7 درصد و قبولی کاذب 3 درصد بود. حساسیت و ویژگی این آزمایش براساس دستورالعمل جدید به ترتیب 7/85 و 5/87 درصد بود. موارد مردودی کاذب اهداکنندگان 7% و قبولی کاذب 6/0% بود. هموگلوبین 4/39% اهداکنندگان، بین g/dl 14-12 بود که بر اساس معیار جدید از اهدای خون معاف هستند.   نتیجه گیری   به کارگیری دستورالعمل جدید برای سنجش هموگلوبین منجر به افزایش حساسیت آزمایش گردید. با این وجود نزدیک به نیمی از اهداکنندگان باید مجدداًَ از نظر کم خونی بررسی شوند که هم وقت‌گیر بوده و هم برای اهداکننده ناخوشایند است. بنابراین پیشنهاد می‌گردد مطالعه‌های بیشتری برای استفاده از روش مناسب‌تر غربالگری کم خونی در اهداکنندگان انجام شود.  �کلمات کلیدی : هموگلوبین‌ها، اهداکنندگان خون ، اندازه‌گیری هموگلوبین، ارزیابی